Trong thiết kế văn phòng, tiêu chí hay tiêu chuẩn luôn được các kiến trúc sư quan tâm đến. Một trong số các tiêu chuẩn cần quan tâm đến đó là tiêu chuẩn của ánh sáng. Vậy các tiêu chuẩn của ánh sáng trong thiết kế văn phòng là gì? Mời bạn đọc theo dõi bài viết của ALINE để có thể hiểu biết về tiêu chuẩn của ánh sáng nhé!
>> Xem thêm: 7 Bí quyết cải tạo nội thất văn phòng
Các tiêu chuẩn của ánh sáng trong thiết kế văn phòng
1. Đặc điểm của ánh sáng
Ánh sáng là chữ phổ thông thường dùng để chỉ các bức xạ điện từ có bước sóng nằm trong vùng nhìn thấy được bằng mắt thường của con người. Vai trò của ánh sáng là một trong những yếu tố hết sức quan trọng với cuộc sống. Nhờ có ánh sáng mà chúng ta có thể nhìn nhận được mọi vật. Ánh sáng giúp cây xanh có thể quang hợp tạo khí oxi để duy trì sự sống. Ngoài ra, ánh sáng còn cung cấp vitamin D là thành phần cấu tạo nên xương con người.
Có 2 loại ánh sáng là ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo. Ngày nay, với nền kính tế ngày càng đi lên đồng nghĩa với sự hiện đại hóa, đô thị hóa nhiều dẫn đến lượng ánh sáng tự nhiên không còn đáp ứng đủ. Chính vì thế, con người càng quan tâm nhiều tới việc sử dụng ánh sáng nhân tạo. Trong các văn phòng ngoài việc tận dụng ánh sáng tự nhiên thì còn kết hợp sử dụng ánh sáng nhân tạo từ những chiếc đèn. Do đó tiêu chuẩn của ánh sáng trong thiết kế văn phòng luôn được mọi quan tâm đến. Sử dụng ánh sáng hợp lý quyết định đến năng suất, chất lượng và thái độ làm việc của mỗi con người.

2. Thông số kỹ thuật quốc gia về tiêu chuẩn của ánh sáng trong thiết kế văn phòng
Loại phòng, công việc hoặc các hoạt động | Đơn vị (Lux) |
1. Khu vực chung trong nhà | |
Phòng đợi | 200 |
Tiền sảnh | 100 |
Cầu thang (máy, bộ), thang cuốn | 150 |
Khu vực lưu thông và hành lang | 100 |
Căng tin | 150 |
Phòng tập thể dục | 300 |
Phòng nghỉ | 100 |
Phòng gửi đồ, phòng rửa mặt, phòng tắm, nhà vệ sinh | 200 |
Phòng y tế | 500 |
Phòng cho người bệnh | 500 |
Phòng đặt tủ điện | 200 |
Phòng thư báo, bảng điện | 500 |
Khu vực đóng gói hàng gửi đi | 300 |
Nhà kho, kho lạnh | 100 |
Băng tải | 150 |
Khu vực kiểm tra | 150 |
Khu vực giá để hàng hóa | 150 |
2. Văn phòng, công sở | |
Các phòng làm việc chung, phòng hồ sơ, photocopy | 300 |
Phòng vẽ kỹ thuật | 750 |
Phòng đánh máy, xử lý dữ liệu | 500 |
Phòng họp, hội nghị | 300 |
Thiết kế vi tính | 500 |
Bàn tiếp khách | 300 |
Phòng lưu trữ | 200 |
Đơn vị lux ở đây là gì?
Lux là đơn vị tính công suất ánh sáng, lượng ánh sáng chiếu trên bề mặt cụ thể. Lượng Lumen trên một mét vuông = LUX,
1 Lux là cường độ ánh sáng được tạo ra bởi một ngọn nến đổ sáng trên bề mặt từ góc 900 từ khoảng cách 1 mét
1 LUX = 1 LUMEN/m²
3. Vai trò của ánh sáng trong văn phòng làm việc
Ánh sáng tốt là điều cần thiết để mang lại hiệu suất công việc tốt cho nhân viên làm việc tại văn phòng. Việc chiếu sáng tốt khiến cho hiệu suất làm việc của con người đạt năng suất cao hơn và còn tiết kiệm điện năng hơn. Do vậy ánh sáng trong thiết kế văn phòng luôn được yêu cầu mức chiếu sáng nhất định lên bề mặt bàn làm việc. Các nhà nghiên cứu từ một số trường Đại học danh tiếng đã nghiên cứu vai trò của ánh sáng tự nhiên tại nơi làm việc trong việc hỗ trợ giấc ngủ của con người.Một lượng nhân viên văn phòng đã tham gia khảo sát về sự tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên nơi làm việc thì cho được kết quả là có tới hơn một nửa số nhân viên đó ngồi cả ngày không được tiếp xúc với ánh mặt trời trong khi những người còn lại thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng ban ngày qua các cửa sổ. Mỗi người được hỏi về thói quen ngủ, hoạt động và lối sống của bản thân họ. Một số người tham gia còn được dùng các sản phẩm công nghệ cao hoặc đeo đồng hồ trong 1-2 tuần để đo thời lượng tiếp xúc với ánh sáng của họ, mức độ hoạt động thể chất và giấc ngủ.Kết quả cho thấy những người có ít thời gian tiếp xúc với ánh sáng nhất khi làm việc sẽ mất ngủ trung bình 46 phút mỗi đêm so với các đồng nghiệp tiếp xúc với nhiều ánh sáng. Những người làm việc ở nơi có nhiều ánh sáng cũng có chất lượng giấc ngủ tốt hơn, hoạt động thể chất nhiều hơn và chất lượng cuộc sống tốt hơn. Vậy nên khi thường xuyên hoạt động trong văn phòng có ánh sáng tự nhiên thì nhân viên sẽ thường có giấc ngủ sâu hơn và ngon hơn những người làm việc hoàn toàn trong môi trường chỉ có ánh sáng đèn.Tuy nhiên, lượng ánh sáng tự nhiên mạnh cũng làm ảnh hưởng nhiều tới người làm việc, đặc biệt với thị giác và thời gian nghỉ ngơi của họ. Hơn nữa, nguồn sáng này lại không ổn định theo thời gian trong ngày. Vì vậy, chúng ta vẫn cần thiết kế thêm ánh sáng nhân tạo là từ các bóng đèn điện để đảm bảo văn phòng luôn đáp ứng đủ tiêu chuẩn của ánh sáng cho văn phòng làm việc.

4. Các tiêu chí phân bố ánh sáng
Môi trường ánh sáng
Ánh sáng tại nơi làm việc cần đảm đảo để khả năng nhìn tốt hơn. Trong tiêu chí về môi trường ánh sáng cần đảm bảo được các yêu cầu:
- Tiện nghi thị giác: đây là nơi giúp cho người làm việc trong văn phòng cảm giác dễ chịu nhất;
- Đặc tính thị giác: Đầy đủ ánh sáng để thực hiện công việc nhanh và chính xác tỏng thời gian dài;
- An toàn thị giác: Đảm bảo khả năng nhìn để phát hiện các chướng ngại hay những nguy hiểm.
Độ chói của ánh sáng
Phân bổ ánh sáng hợp lí để mắt thích nghi tốt với môi trường làm việc để tăng khả năng nhìn chính xác nhất, có độ nhạy tương phản và tạo hiệu quả về chức năng thị giác. Tránh việc phân bố độ chói quá cao sẽ gây ra hiện tượng bị lóa, bị chói, gây nhức mắt.
Độ rọi ánh sáng
Độ rọi là yếu tố tác động trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Trong đó, sự thay đổi của độ rọi quá thấp hoặc quá cao giữa 2 không gian liền nhau thì rất dễ dẫn đến stress, căng thẳng.
Hướng chiếu sáng
Là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá ánh sáng trong thiết kế văn phòng công sở làm việc, hướng chiếu sáng giúp hình ảnh rõ hơn nhờ “hiệu ứng nổi”. Có nghĩa là tạo nên thế cân bằng giữa ánh sáng khuếch tán và cả ánh sáng chỉ định. Chiếu ánh sáng từ một hướng, làm nổi bật nội thất văn phòng, tạo sự nổi bật, không bị rối mắt và dễ phân biệt. Tuy nhiên, mọi thứ nên dừng lại ở “vừa phải” mới phát huy được hết thế mạnh.
Màu sắc ánh sáng
“Màu sắc ánh sáng” ảnh hưởng đến thị giác của con người, điều này đã được các nhà khoa học chứng minh qua nhiều công trình khác nhau. Chúng có các gam màu như trắng lanh, trắng ấm (vàng), hay trắng trung tính. Mỗi gam màu có bước sóng khác nhau nên cần phải xem xét kĩ trước khi lựa chọn .
Nên kết hợp ánh sáng văn phòng với ánh sáng tự nhiên
Ánh sáng trong văn phòng quyết định nhiều đến yếu tố năng suất làm việc của nhân viên qua đó thúc đấy sự phát triển của công ty. Vì thế nên việc có một văn phòng đúng tiêu chuẩn là một vấn đề cần thiết với mọi văn phòng hiện nay. Ánh sáng tự nhiên được đánh giá có tác động hoàn hảo lên sức khỏe của con người. Sự kết hợp giữa bóng đèn điện và thêm những không gian văn phòng mở để tận dụng được ánh sáng tự nhiên và khuếch tán ánh sáng là một trong những mục tiêu của các văn phòng hiện đại ngày nay. Bổ sung cửa sổ để đảm bảo không gian ánh sáng có thể chiếu vào, tuy nhiên cũng cần lưu ý rằng tránh sự tác động của nhiệt quá lớn do ánh nắng mặt trời, nên bổ sung thêm rèm cửa, mành che
4. Giải pháp chiếu sáng cho văn phòng
Sử dụng loại bóng đèn huỳnh quang đời mới, ví dụ như T8 – 36W, loại bóng đèn này có ưu điểm là sáng hơn 20% so với đèn huỳnh quang thông thường và 130% so với đèn nung sáng công suất 100W. Ngoài ra, loại đèn này cho màu sắc thật hơn, gần với ánh sáng tự nhiên.
– Đèn phải có chao chụp phản quang để tăng cường độ sáng, độ đồng đều khi phân bố ánh sáng.
– Nên bố trí các dãy đèn song song với hướng nhìn và cửa để hạn chế phản xạ lóa mắt.
– Ánh sáng của các nguồn sáng dài phải được bố trí chiếu trực tiếp từ trên trần xuống.
– Nên sử dụng quạt treo tường, lắp ở độ cao 2,5m dọc theo thiết kế văn phòng để khắc phục hiện tượng chia cắt ánh sáng khi quạt vận hành.
– Số lượng đèn bố trí trong một văn phòng ít nhưng phải bảo đảm được độ rọi sáng theo tiêu chuẩn. Mật độ công suất tiêu thụ điện dưới 10W/m2.
Kết luận
Ánh sáng là yếu tố quan trọng đối với sức khỏe của con người. Vì thế khi thiết kế văn phòng chúng ta cần phải quan tâm đến tiêu chuẩn của ánh sáng để sao cho phù hợp với không gian của căn phòng và đảm bảo sức khỏe cho người làm việc.
Tham khảo một số bài viết của ALINE